Bebeklikten itibaren oluşmaya başlayan özgüven, ilerleyen zamanlarda eksiklik ya da fazlalığa bağlı olarak çocuklarda olumsuz etkiye sahip olabilmektedir.
Çocuk kendini ne kadar değerli buluyor?
Çocuk kendine ne kadar değer veriyor?
Kendini nerede görüyor?
Bu sorular çocuğun özgüvenini değerlendirmek adına anne babaların sorması gereken sorulardır.
Özellikle en etkili faktör anne baba yaklaşımlarıdır. Onların çocuğa davranış şekilleri, iletişim şekli çocuğun özgüveninin oluşmasında büyük etki taşımaktadır. Ardından çocuğun diğer çevresi (okul, arkadaşlar, akrabalar..) gelmekte ve bunlar da özgüvenin şekillenmesinde rol almaktadır.
Özgüveni düşük çocuklarda özsaygı da düşük olabilmektedir. Özsaygıyı, çocuğun mutluluk durumu ve hayattaki başarısı büyük ölçüde etkilemektedir.
Özgüvenin düşük olması kadar, yüksek olması da bir yerden sonra çocukta olumsuz etkiye sahip olabilmektedir. Aşırı özgüvenli çocuklarda sürekli olan bir ‘bene yaparım, hallederim’ inancı oluşabilmekte, çocukta gereksiz olan ve riske yol açabilecek olan bir kibir ve cesaretlenmeye sahip olabilmektedir. Bu da çocuğun ‘ben’ algısını olumsuz etkilemekte, çocukta sürekli bir onay ve fazlaca takdir edilme ihtiyacını oluşturabilmktedir.
Çocuğun özgüveni ve oluşumundaki en büyük faktör, çoğu konularda olduğu gibi burada da anne babadır. Temel taşı oluşturan anne babaların yaklaşımları, ilişki ve iletişim tarzları, çocuklara olan bakışı, tutumları özgüveni etkileyen en büyük faktörlerdir. Yapılması gerekenler konusunda dengeyi tutturmak, tutarlı olmak çok önemli bir nokta olmakla beraber; eğer çocuğunuzda özgüvene dair sorunlar yaşanıyorsa, günlük yaşamı ve ilişkileri önemli ölçüde olumsuz olarak etkiliyorsa, kesinlikle uzmandan destek alınmalı, çocuğun özgüveni konusunda çözüm yolları aranmalıdır.
Özel Berk Karaoğlu Aile Danışma Merkezi