“AÇIK/KAPALI VE KALABALIK ALANLARDA YARDIM ALAMAMAKTAN, KAÇAMAMAKTAN KORKUYORUM”

Kişinin bulunduğu ortamdan kaçamayacağı, saklanamayacağı veya yardım alamayacağıyla ilgili yoğun endişeler duyup dışarıya çıkmama ve ortamlardan uzaklaşma isteğine agorafobi denir. Kişi yoğun kaygısını veya korkusunu yardım alamayacağını veya kaçamayacağını düşündüğü ortamda yaşarsa sonuçlarının felakete dönüşeceğini düşünür. Yani kişi aynı zamanda “korkmaktan korkar” hale gelir.

Agorafobi ve Panik bozukluk belirtileri birbirine benzerdir. Ancak beraber görülebileceği gibi yalnızca Agorafobi veya yalnızca Panik bozukluk şeklinde de hekimlerden tanı alabilir.

Panik Bozukluk ve Agorafobide Ortak Görülen Belirtiler:

-Yoğun kalp çarpıntısı, kalp krizi geçiriyormuş hissi

-Nefes almada güçlük, soluk soluğa kalma, boğuluyormuş hissi

-Titreme, terleme, ateş basması

-Göğüste sıkışma

-Mide bulantıları, migren atakları, karın ağrısı

-Baş ağrısı, baş dönmesi, boyun ve omuz ağrısı

-Kaslarda şiddetli kasılma

-Denetimi tamamen kaybetmiş hissi ve ölüm korkusu

BU KİŞİLER HANGİ ORTAMLARDAN KAÇINMAK İSTERLER?

Agorafobi tanısına sahip kişiler hem açık ortamlardan hem de kapalı ortamlardan rahatsız olabilmektedir. Örneğin kişi kalabalık ortamlara girmekten, konserlerden, toplu taşıma araçları kullanmadan, sırada beklemeden ve asansöre binmekten kaçınabilir. Bu tarz ortamlarda yaşanılan endişe, kaygı ve korku kişinin gündelik hayatını önemli ölçüde etkilerken sosyal olarak aktif olmayı da ketleyen bir süreç içine girer. Çünkü, kişiler yaşadıkları yoğun kaygının sosyal olarak normal karşılanmayacağını ve kabul almayacaklarını düşünürler.

AGORAFOBİNİN NEDENLERİ:

Agorafobi genetik yatkınlıklar, stres, ailenin katı, mükemmelliyetçi tutumu, travmatik öykü, bilişsel hatalı yorumlamalar, yaşam olayları, sağlıkla ilgili kaygı eşiği ve psikodinamik faktörlere bağlı ayrılık kaygısı yaşamış çocukluk geçmişi ile ilişkili olabilmektedir.

AGORAFOBİLİ PANİK BOZUKLUK VE PANİK BOZUKLUKTA PSİKOLOJİK YARDIM SÜRECİ

Panik Bozukluk veya Agorafobili panik bozuklukta psikolojik yardımda genellikle bilişsel- davranışçı EMDR müdahaleler yapılır ve aynı zamanda uygun görülürse psikiyatrinin yazdığı yatıştırıcı (tranklizanlar) ilaçlarla süreç desteklenebilir. Bilişsel- Davranışçı ve EMDR ile süreç itibariyle danışana iç-görü kazandırma, uyumlu ve rasyonel kişisel ifadeleri günlük hayata aktarabileceği uygulamalar, olumsuz otomatik düşünceyi tespit etme ve gevşeme, nefes egzersizleriyle kişinin vücuduyla ilgili farkındalıkları arttırması amaçlanır.

M.BERK KARAOĞLU

UZMAN KLİNİK PSİKOLOG- AİLE DANIŞMANI

ÖZEL BERK KARAOĞLU AİLE DANIŞMA MERKEZİ